به کوشش عباس جوادی – Türki Meseller – Azeri Turkish Proverbs & Rare Words collected by Abbas Djavadi

شيت

شيت به معنى لوس، بيمزه… شيت آدام=آدم لوس، شيت رفتار = رفتار لوس و بيمزه. فعل شيتدنماخ (شيتلنمك) هم داريم يعنى خود را لوس كردن مثل: سن الله شيتدنمه دا!= ترا خدا خودت را لوس نكن ديگه! شیتینی چیخارتماخ=شورش را در آوردن.
Facebook
شیت آشیق دا باشقا بیر ترمیندیر

قئینانام بیتدنیری
اوز وئرمه شیتدنیری
تبریزین قئینانا – گلین ماهنیلاریندان

البته شیتنمه شولوغ اله مه مهنسینده وریر

بوندان علاوه باهار دا چوخ بور و دوزسوز آداما » شیتیل » دئییلیر . ظاهرا بو بو سؤزجوک له ایلگی سی وار. دوزدور ؟

شيتيل بير ده تازا چيخميش، ياشارميش گل و يا سبزه يه، بيتكى يه ده دييه رلر البته: شيتيل لرى اكديم

شيت به نظر من بيشتر به معني بي نمك است ، نه لوس !

شیت لن مک = لوس و نُنُر شدن، رفتار جـِلف و سبک داشتن
شیت پنیر = پنیر بی نمک

شیت در کردی و لری و گویشهای فارسی مناطق نزدیک به کردها و لرها به معنی دیوانه رایج است. در فارسی همدان به معنی سبکسر و نه دیوانه روانی به کار می رود اما در ترکی همدان به هیچ وجه به کار نمی رود.

:منظور در فارسی همدان یعنی بطوریکه فارسی صحبت می کنند از کلمه شیت استفاده می کنند یعنی به اینصورت که فلانی چقدر شیت است

عکس فرمایش شما در ترکی شهرستان » بهار » که از قضا کمترین فاصله را با همدان دارد » شیتدنمه» دقیقا به معنای » لوس نشو » به کار می رود .از کسانی که در همدان به فارسی صحبت می کنندحتی «شیتیل » را هم شنیده ام مثل بسیاری کلمات ترکی دیگر که در میان فارس زبانهای همدان رایج بوده و هست و به ویژه در شعرهایی با لهجه محلی شهر همدان فراوان است

خانم شریفی اگر با گویشهای ترکی استان همدان آشنایی داشته باشید حتما اطلاع دارید که گویش شهر بهار کاملا منحصر به فرد و متفاوت با تمام گویشهای دیگر ترکی در این استان است، بلکه اصلا به نوعی به گویش قشقایی نزدیک است بنابراین نمی توان آن را ملاک گویشهای ترکی همدان قرار داد. من هیچوقت یادم نمی آید کلمه شیت یا ترکیبات آن را از ترک زبانان استان همدان شنیده باشم. شیت اصلا کلمه ترکی هم نیست و به نوعی مشترک میان کردی و لری است. شیتیل هم در گویش فارسی همدان هیچ ربطی به شیت ندارد.

دقیقا به همان دلیلی که فرمودید نمی توانید به این دلیل که شما نشنیده اید تعمیم داده بگویید این کلمه در تورکی همدان به کار نمی رود ، ضمن اینکه اگر با دقت بیشتری ملاحظه می فرمودید متوجه می شدید که من در کامنت اولم هم گفته ام در » باهار » . بهتر است دوستان دیگر مناطق همدان خودشان در این خصوص نظر دهند .
و اما درباره اینکه می فرمایید «شیت» لری و کردی ست و » شیتیل » در میان فارس زبانان همدان هم هیچ ربطی به شیت ندارد تنها می توان بگویم : عجب !!!!!!!!!

شیت در زبان کردی یا لری به معنی دیوانه به کار میرود و اصولا با شیت که در ترکی به معنای لوس به کار میرود فرق دارد شیتلنمه را ما در اسدآباد هم به کار میبریم به معنی خود نمایی نکن آنهم خود نمایی که همراه با لوس شدن باشد اما کوردها از شیت به معنای دیوانه استفاده می کنند در مناطق دیگر آزربایجان منجمله اردبیل هم کلمه شیدانما یا همان شیدلانما استفاده میگردد

شیتیل در فارسی همدان به معنی طعم خاص و ناخوشایندیه. نمی دونم چه جوری توصیفش کنم. یه چیزی که نه ترشه نه شیرینه، یه جورایی بی مزه است و در دهن حس خوبی ایجاد نمی کنه. شما چه جوری بین شیت به معنی سبکسر و شیتیل ارتباط ایجاد می کنین؟ در ضمن در تمام گویشهای کردی از سوریه تا کرمانشاه کلمه شیت به معنی دیوانه و شیفتا و شیدا و سبکسر رایجه اما در زبان ترکی من الان اولین باره از آقای جوادی می شنوم که این کلمه در آذربایجان به کار می ره یا شما می گین که در بهار این کلمه کاربرد داره که البته طبیعیه چون من نه آذربایجانی هستم نه بهاری. در گویشهای فارسی همدان و کرمانشاه و اون مناطق که به کردها و لرها هم نزدیکن این کلمه به کار می ره. اما خودم به عنوان ترک زبان هیچوقت نه این کلمه را به کار بردم و نه در ترک زبانان اطراف خودم شنیدم.

من اطمینان کامل دارم در اردبیل هم گفته می شود شیتدانما که همان شیتلنمه در لهجه همدان ماست به کار نبردن شما دلیل بر نبودن آن کلمه نیست شاید در شهر شما معادلی دارد یا فراموش شده است

من باب توضیح عرض میکنم که ما در ارومیه شیتیل را معادل نشاء استفاده میکنیم. بیبار شیتیلی، بادیمجان شیتیلی و… (نشاء فلفل، نشاء گوجه فرنگی و …) که اصولا ربطی به کلمه شیت به معنای لوس وبی‌نمک ندارد. شیتیل در فارسی هم مثل خیلی لغات ترکی وارده‌ی دیگر مثل قولاخ (گولاخ) و قورخیدن (گورخیدن) و … به دور از معنای اصلی آن کاملا بصورت یلخی و من‌درآوردی استفاده میشود.

اتفاقا من در کامنت اول هم گفتم در تورکی باهار به کسی که خیلی بور و بی نمک باشد شیتیل می گویند . همچنین به خوراکی بی طعم و مزه .

در فرهنگ واژگان آذری که به تازگی به همت استاد فیروز منصوری چاپ شده است و گزارش همانندی با دیگر گویش های ایران را نیز به همراه دارد درباره ی شیت و شیتیل چنین آمده است:
شیت: Sit
آدم جلف و بی مزه
لوس
عزیزدردانه
بی نمک
بچه شیطان و شلوغ
در زبان های گیلکی، کردی، مازندرانی،گویش های همدانی، دماوندی، لارستانی و قصرانی هم این واژه به گونه های «شیت» و «شت» دیده می شود.
…………………….
شیتیلSitil :
نهال، نشای درخت و بوته

شیت(صفت):1- بی نمک 2- بی مزه 3- رفتار جلف و سبک، لوس 4- بدرنگ
شیت(صفت):1- بی نمک 2- بی مزه 3- رفتار جلف و سبک، لوس 4- بدرنگ
شیتی چیئخماق: شورش را درآوردن
شیتین چیئخارتماق: شورش را درآوردن، به ابتذال کشاندن
شیتیل( اسم): نشاء، نهال
شیتیل لمک: تُنُک کردن مزرعه
فرهنگ آذربایجانی – فارسی » ، مولف استاد بهزادی، چاپ اول 1369 ص733

اطلاعات کتاب: فرهنگ واژگان آذری
( با گزارش همانندی ها با دیگر گویش های ایران )
نوشتهٔ: فیروز منصوری…اطلاعات کتاب: فرهنگ واژگان آذری
( با گزارش همانندی ها با دیگر گویش های ایران )
نوشتهٔ: فیروز منصوری
چاپ اول: ۱۳۹۳
۶۷۲ صفحه – ۶۰۰۰۰ تومان
ناشر : انتشارات هزار کرمان – تلفن : ۶۶۹۲۳۹۴۶ – ۰۲۱ و

جناب هادی هاکان: دراصل مطلب خانم سامره پریاپ به آذری، گویش گفته نشده است. فقط در معرفی کتاب به » گزارش همانندی با دیگر گویش های ایران» اشاره شده ست.

شیت دنماخ اصلا یاخچی ایش دییر

قابان

شیت دنماق : اؤزونو لوس اله مک .بیرده تیکانتپه ده قئرجانماق وار: حدن آرتیق اؤزونو

دسته‌بندی شده در: لغات, ش shin

2 پاسخ »

  1. در کمیجان شیت نمی‌گویند از واژه شیتیل (şitil) استفاده می‌کنند که به معنای لوس و بی مزه است. این واژه به صورت صفت در مورد انسان و اشیاء کاربرد دارد. مثلاً وقتی می‌گویند فلان کس چوخ شیتیل آدامدی یعنی فلانی خیلی آدم لوس و بی مزه‌ای هست. در مورد اشیا هم استفاده میشه که اینجا بیشتر در حکم دلچسب نبودن یک کالا هست.

بازتاب

  1. معنی کلمه بادقت | تجارت الکترونیک ایران زمین

مثل و یا واژه جالبی دارید که در اینجا نیست؟ به ما بفرستید.

در پایین مشخصات خود را پر کنید یا برای ورود روی یکی از نمادها کلیک کنید:

نماد WordPress.com

شما در حال بیان دیدگاه با حساب کاربری WordPress.com خود هستید. خروج /  تغییر حساب )

تصویر توییتر

شما در حال بیان دیدگاه با حساب کاربری Twitter خود هستید. خروج /  تغییر حساب )

عکس فیسبوک

شما در حال بیان دیدگاه با حساب کاربری Facebook خود هستید. خروج /  تغییر حساب )

درحال اتصال به %s

%d وب‌نوشت‌نویس این را دوست دارند: