ر re 
رووا دوشماخ
(0)رووا دوشماخ (دوشمک) = تحت اللفظی «به رُو افتادن»، به حرکت افتادن، سرعت (نسبی) پیدا کردن) مثلا وقتی کسی که در ابتدا کاری را خوب بلد نیست، آن را یاد میگیرد، یا دستگاهی که تنظیم نشده بود یا تعمیر نیاز داشت، به کار می افتد و خوب هم کار میکند، میگویند: فلانی یا فلان چیز… ادامهٔ مطلب ›
ریحان مرزه کردیسی
ریحان مرزه کردیسینه گتمیرکی! = اصطلاحا یعنی این کار جشن و ضیافت نیست، زحمت و اذیت هم دارد. Reyhan-märzä kärdisinä getmir ki!
رحمت دوزه نه
رحمت دوزه نه ، لعنت پوزانا – رحمت بر کسی که کارها را درست می کند و لعنت بر کسی که کارها را خراب می کند. rähmät düzänä, lä’nät pozana
روزو دور گلر
روزوسو گلن زامان یوخو توتار کؤپه یی – وقتی زمان روزی سگ میرسد خوابش میبرد.
رشوه
رشوه جهنمی ایشیقلاندیرار – رشوه جهنم را درخشان میکند. یعنی: رشوه خور ها در جهنم زیاد اند.
ریحان مرزه
ریحان مرزه کردیسینه گتمیرکی – به کرت و باغچه ریحان مرزه که نمیرود. یعنی: این کار مشکلات هم دارد، جشن و ضیافت که نیست.
راوی سی
اما راوی سی معتبر دير ها! – اما راوی اش خیلی معتبر است! توضیح: روزی شخصی دوستی را در کوچه دید و اظهار خوشحالی و در ضمن تعجب کرده گفت: ولی من از فلان کس شنیده بودم که تو فوت کرده ای. دوست شخص گفت: اما طوری که می بینی من زنده ام و نمرده… ادامهٔ مطلب ›
راهداردان قاچان
راهداردان قاچان حرامییه توتولار – نظیر: هر که گریزد ز خراجات شاه – بارکش غول بیابان شود.
راهدارین ائوین
راهدارین ائوین او وقت ییخارسان که بوش گله سن، بوش گئده سن (ریاحی).
رحم ائله ظالم
رحم ائله (ایله) ظالم، من علی اکبرم – زبانحال شاهزاده علی اکبر خطاب به لشگریان کوفه.
رشبرلیخ رمّاللیق گؤتورمز
رشبرلیق (رنجبرلیق) رمّاللیق گؤتورمز – ترجمه: کشاورزی با رمالی وفق نمیدهد مراد آنکه زارع نباید آثار جوی را در نظر بگیرد بلکه باید بموقع شیار کند و تخم پاشد.
رشدلی جوجه
رشدلی جوجه یومورتادا بللی اولار (دهخوارقانی) – نظیر گیاه از تخمش پیداست (هندی).
رشید اوغول
رشید اوغول ویرماغا آتاسیندان اذن آلماز – ترجمه: پسر رشید برای کتک زدن کسی از پدرش اجازه نمیگیرد.
رعیتین دوواری
رعیتین دوواری آلچاق اولار – ترجمه: دیوار رعیت کوتاه است.
رمضاندان چوخ راضییوخ
رمضاندان چوخ راضییوق ششه سین ده ساخلییاق! توضیح: واعظی بالای منبر میگفت که مطابق حدیث معتبر هر کس عمل خیری انجام دهد خداوند ثواب ده برابر آنرا به وی عطا میکند. بنابراین اگر کسی برای ماه رمضان ششه نگه دارد یعنی پس از عید فطر بلافاصله شش روز دیگر روزه بگیرد که جمعا سی و… ادامهٔ مطلب ›
رنگ وئردی
رنگ وئردی، رنگ آلدی – ترجمه: رنگ برنگ شد.
خوروز يوخیدى
خوروز يوخ ایدى، سحر آچيلميردى – نظير مگر بلال مرد اذان گو قحط است.
چؤلمک داشا توخونسا
چؤلمک داشا توخونسا وای چؤلمگین حالینا، داش چؤلمگه توخونسا گینه وای چؤلمگین حالینا – اگر دیزی به سنگ بخورد وای بحال دیزی، اگر سنگ به دیزی بخورد باز وای بحال دیزی.
روزی
روزی سی داردیر – نظیر: گنجشک روزی است.
رومی
رومی که دئدون، قضیه معلوم (فضولی).
ریحان مرزه
ریحان مرزه کردی سینه گئتمیر کی! نظیر: به مهمانی که نمیرود، باید متحمل زحمت شود.
ریشخند
ریشخندون بئش مین آلتون خرجی وار. – ترجمه: ریشخند پنج هزار سکه طلا خرج دارد.
امثال و لغات ترکی آذری 
آخرین نظر ها